Tot na 2025 voldoende ruimte voor woningbouw in Noord-Holland
Alleen al in de eerste tien maanden van 2016 is de bevolking van Noord-Holland gegroeid met 25.000 inwoners. Prijzen lopen op en de vraag naar woningen stijgt explosief. Om ervoor te kunnen zorgen dat genoeg ruimte beschikbaar is voor de woningbehoefte in de toekomst, brengt de provincie ieder jaar alle gemeentelijke bouwplannen in beeld.
De uitkomsten hiervan zijn samen met de ontwikkeling van de woningvoorraad, beschreven in de monitor woningbouw.
Het geplande aantal woningen in Noord-Holland bedraagt afgerond 172.000, hiervan zijn plannen voor 72.000 woningen ‘hard’. Dat wil zeggen dat de bouwvergunningen kunnen worden verleend en met de bouw ervan direct gestart kan worden. Plannen voor honderdduizend woningen zijn nog ‘zacht’. De planvorming daarvan loopt nog. De groei van de woningbehoefte tot 2025 ligt rond de 125.000 woningen.
Dit betekent dat het aantal geplande woningen ruim voldoende is voor de woningbehoefte tot na 2025 en dat de bouw van 72.000 woningen direct kan beginnen. Op de korte en middellange termijn zijn dus voldoende bouwmogelijkheden beschikbaar. Hetzelfde beeld komt naar voren uit een recent onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw. Hierin is Noord-Holland één van de weinige provincies met voldoende bouwlocaties.
De woningbouwplannen bevatten in alle regio’s een mix van eengezinswoningen en appartementen, huur- en koopwoningen, binnenstedelijk en op zogenoemde ‘uitleglocaties’ (ook bekend als Vinex-wijken). Het is verstandig niet meer dan drie tot vijf jaar voorraad aan harde plannen te hebben, anders verdwijnt de flexibiliteit in de programmering en bestaat risico op onnodige plankosten en desinvesteringen.
Van de 172.000 woningen liggen 142.000 binnen bestaand stedelijk gebied, waardoor deze 142.000 woningen nu al mogelijk zijn binnen de provinciale beleidskaders. Daarnaast blijkt uit de monitor dat het aantal woningen in plannen dit jaar is gegroeid met 12.000 (waarvan 6.000 hard), terwijl in 2015 ook nog eens 10.000 nieuwbouwwoningen zijn gebouwd.
Recent werd de provincie verschillende malen in de media opgeroepen meer woningbouw toe te staan in de groene gebieden rondom de steden. Dat zou leiden tot afkoeling van de woningmarkt.
Realisme is echter op zijn plaats, het bouwen van nieuwe woningen maakt wonen niet automatisch betaalbaarder. Prijzen in de bestaande woningvoorraad bepalen ook voor een belangrijk deel de prijsontwikkeling in de nieuwbouw, zeker in regio’s waar sprake is van een gespannen woningmarkt. Daar komt bij dat de prijs van (koop)woningen sterk wordt bepaald door de financierings-mogelijkheden voor consumenten. De rentestand speelt hierbij een belangrijke rol.
In het huidige beleid is al ruimte gereserveerd voor tienduizenden woningen op uitleglocaties. Er zijn bijvoorbeeld woningen gepland in de Bloemendalerpolder bij Weesp, de westelijke Haarlemmermeer, rond Heerhugowaard, IJburg 2 en – buiten Noord-Holland – in Almere. Extra uitleg brengt hoge kosten met zich mee voor nieuwe infrastructuur en vergroot het woon- werkverkeer. Daarnaast blijkt uit onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving dat op termijn door vergrijzing veel eengezinswoningen vrijkomen. Dit zal vooral gebeuren in gebieden waar nu uitleg is gepland. De kosten voor bouw, beheer, onderhoud en bemaling in veenweidegebieden lopen bovendien steeds verder op door klimaatverandering. Het gaat hierbij volgens het Planbureau voor de Leefomgeving om miljarden euro’s .
De bevolkingssamenstelling uit de begintijd van de groeikernen en de Vinex-wijken was wezenlijk anders dan die in de komende decennia. De toekomstige huishoudensgroei bestaat grotendeels uit alleenstaande 65-plussers, terwijl het aantal gezinnen met kinderen nauwelijks stijgt.
De Omgevingswet vraagt van overheden een groter wederzijds vertrouwen. De recente switch in onze Provinciale Ruimtelijke Verordening (PRV) van ‘Nee tenzij, naar een ja mits’- houding is daar exemplarisch voor.
Om zo snel mogelijk veel te bouwen werkt de provincie samen met Rijk, gemeenten, woningcorporaties en marktpartijen. Zo hebben we onlangs afspraken gemaakt met het Rijk en met de luchtvaartsector voor meer woningbouwmogelijkheden binnen de dorpskernen rondom Schiphol. Transformatie van kantoren, kassen en bedrijventerreinen behoren hiermee tot de creatieve mogelijkheden.
Ook is het provinciaal ruimtelijk beleid in lijn gebracht met het Rijksbeleid in de zogenoemde Ladder voor duurzame verstedelijking om de planvorming te vereenvoudigen. De provincie Noord-Holland heeft daarnaast een samenwerkingsagenda opgesteld met Bouwend Nederland en budget beschikbaar gesteld voor woningbouw-ontwikkelingen rondom OV-knooppunten. Dit alles om voldoende woningen te bouwen: duurzaam, klimaatbestendig en op de juiste locaties.
Monitor Woningbouw 2016.pdf